0 Ζωγραφική γνωριμία με τον Θεόφιλο στην Αγιάσο

φωτογραφία από το αρχείο
Βρέθηκα το 1958 στη Μυτιλήνη. Ο Παύλος Μυλωνάς, ο αρχιτέκτων και καθηγητής της Ρυθμολογίας, στη Σχολή Καλών Τεχνών, διάλεξε μερικούς μαθητές για να δουλέψουν στη Μυτιλήνη, σχεδιάζοντας σπίτια, μνημεία λαϊκά και άλλα θέματα του νησιού. Εγώ του ζήτησα να μείνω στην Αγιάσο, όπου γνώριζα από τις διηγήσεις του ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκου ότι ο ζωγράφος Θεόφιλος είχε εργαστεί εκεί κάνοντας διάφορες τοιχογραφίες.
Ετσι λοιπόν με το πλοίο ταξιδέψαμε κατάστρωμα στο νησί. Εγώ κοιμήθηκα κάτω από μια βάρκα και αισθανόμουν πολύ όμορφα. Οταν φτάσαμε εγκαταστάθηκα στην Αγιάσο (Αγία Σιών) σε ένα πανδοχείο. Εκεί έμεινα ένα μήνα χωρίς μπάνιο ή τουαλέτα, σε δωματιάκι. Και η ξενοδόχα όλο ύφαινε και τραγούδαγε «μια παπαδιά στον αργαλειό τα πόδια της κουνούσε». Εκείνη την εποχή δεν είχε αρχίσει ο τουρισμός και όλα ήταν πολύ απλά σαν την παλιά εποχή. Η Αγιάσος έμοιαζε σαν παλιά γκραβούρα με πέτρινα καλντερίμια και σπίτια, με χαγιάτια τούρκικα και γυναίκες με βράκες. Πήγα και χτύπησα μια πόρτα και μου άνοιξε μια γυναίκα με τα σαλβάρια της και μου λέει: Τι θέλεις, βρε μωρέλι μου; Ετσι μιλούσαν τότε. Είπα ότι ήθελα να σχεδιάσω το εσωτερικό του σπιτιού. Είχε έναν οντά μέσα και τον σχεδίασα. Η γυναίκα μου είπε πάλι: Μωρέλι, θέλεις να φας φασόλια; Σιγόβραζε σε ένα τσουκάλι σε πυροστιά με αναμμένα ξύλα μια φασολάδα. Ετσι λοιπόν έφαγα τα πολύ νόστιμα φασόλια, την ευχαρίστησα και έφυγα. Εξω πουλάγανε πολύ ωραία κεραμικά, ήταν περίφημα για τα σχέδιά τους με ανθρώπινες φιγούρες και γυναίκες με βράκες, με πουλιά και με φυτά. Ανακάλυψα σε ένα καφενείο, που δεν είχε στέγη καθόλου, μια τοιχογραφία του Θεόφιλου που παρίστανε τη θυσία της Ιφιγένειας. Σε μπλε χρώματα, ωραία παράσταση, με τους αρχαίους στρατιώτες και την Ιφιγένεια να την οδηγούνε στη θυσία. Κάτω έγραφε: έργο Θεόφιλου Χατζημιχαήλ. Τοποθέτησα επάνω στον τοίχο ένα διαφανές χαρτί και άρχισα να την αντιγράφω, σχεδιάζοντάς το πρώτα. Καθώς σχεδίαζα μια γριά ήρθε και κάθισε στο κεφαλόσκαλο του καφενείου και έσπαγε καρύδια τρώγοντάς τα. Τότε της έπιασα κουβέντα και μου λέει: «Εγώ, μωρέλι μου, τον είχα γνωρίσει τον Θεόφιλο. Ηταν κοντός με γαλανά μάτια και ψεύδιζε όταν μιλούσε. Κούτσαινε κιόλας γιατί κάτι παιδιά τον είχαν ρίξει από τη σκάλα και χτύπησε. Ηταν γλιτσερός και δεν μπορούσες να τον πλησιάσεις σε ένα μέτρο γιατί βρώμαγε. Είχε μια φουστανέλα λερή που μπορούσες να ακονίσεις μαχαίρια επάνω της». Μετά μου διηγήθηκε ότι ρώτησε τον Θεόφιλο τι ήταν αυτό που ζωγράφιζε. Γι' αυτή την τοιχογραφία που αντέγραφα εγώ. Και της είπε ο Θεόφιλος: «Σ' αυτό το έργο αυτή η γυναίκα θυσίασε τη ζωή της για τη σωτηρία της Ελλάδας». Εννοούσε βέβαια την Ιφιγένεια. Ετσι λοιπόν η τύχη με ευνόησε να τα ακούσω από το στόμα αυτής της γριάς, στο ίδιο μέρος που είδε τον Θεόφιλο να ζωγραφίζει αυτή τη μεγάλη θυσία. Και 'γω ήμουν ευτυχισμένος, σαν να είχα γνωρίσει τον ίδιο τον Θεόφιλο. Μετά έκανα και άλλες αντιγραφές που τις έδωσα στη Σχολή Καλών Τεχνών.
read more "Ζωγραφική γνωριμία με τον Θεόφιλο στην Αγιάσο"
Flag Counter
 
>